لاپاراسکوپی اندومتریوز، تشخیص دقیق و گزینه‌های درمان کم تهاجمی

نقش لاپاراسکوپی در درمان اندومتریوز دارد؟

لاپاراسکوپی رحم و تخمدان یک روش درمانی و جراحی محسوب می شود که اغلب پزشکان برای بررسی و تشخیص و درمان علت اختلالات خاصی مثل آندومتریوز از این تکنیک استفاده می کنند.

استاندارد طلایی جهت تشخیص و درمان اندومتریوز می باشد.

در بیماری اندومتریوز پوشش داخلی رحم یا همان آندومتر بنا به دلایل مختلف به خارج از رحم منتقل شده و ممکن است به سایر اندام های مجاور سرایت کند.

رشد این سلول ها در بخش های مختلف لگن و شکم می تواند عملکرد بدن را به طور کلی دچار مشکل کرده و اختلالات ایجاد شده باعث بیماری سایر اندام ها و حتی ناباروری در زنان می شود.

مشکلاتی مثل اندومتریوز اغلب با دردهای لگنی همراه است، این افراد پریودهای سخت و دشواری را تجربه می کنند و حتی ممکن است هنگام رابطه جنسی درد شدیدی مانع از ادامه رابطه شود.

مبتلایان به آندومتریوز علائم خاصی را تجربه می کنند که از مهمترین آنها می توان به اسهال و یبوست های طولانی مدت اشاره کرد.

ضمن اینکه افراد قاعدگی بیش از ۷ روز را با شدت بالا تجربه کرده و احتمالاً دردهای شدیدی در روده و سیستم گوارشی اتفاق می افتد.

علاوه بر اینکه لاپاراسکوپی به عنوان یک اقدام موثر برای تشخیص آندومتریوز استفاده می شود در مراحل درمان نیز این تکنیک کاربردهای خاص خود را دارد.

متخصصان معتقدند که درمان آندومتریوز با لاپاراسکوپی کمترین میزان خطر و عوارض را برای بیماران در پی داشته و می توان به این درمان موثر و کاربردی و نتیجه حاصل از آن خوشبین بود.

چه زمانی لاپاراسکوپی آندومتریوز انجام می‌شود؟

بسیاری از بانوان مبتلا به آندومتریوز با توجه به پیشرفت و گسترش بیماری با این نگرانی مواجه هستند که آیا آندومتریوز قابلیت درمان دارد و می توان با راهکارهای کم تهاجم و کمترین میزان آسیب از انتشار بیشتر بیماری جلوگیری کرد یا خیر.

پزشکان معتقدند که روش های کم تهاجم و البته نوین اغلب به نتایج خوبی می رسد، به عنوان مثال برای افراد مبتلا به آندومتریوز از مرحله تشخیص تا درمان، جراحی لاپاراسکوپی کاربردهای بسیار زیادی دارد.

در حال حاضر با توجه به افزایش مهارت در سونوگرافی های تخصصی اندومتریوز، از لاپاراسکوپی جهت تشخیص اندومتریوز به ندرت استفاده می شود و قبل از جراحی شدت بیماری و ارگان های درگیر جهت تعیین پلان جراحی انجام می شود.

متخصصان اغلب معتقدند که اگر فرد با خونریزی های غیرطبیعی رحم مواجه باشد می توانند برای تشخیص و حتی درمان اختلال پیش آمده تحت جراحی با روش لاپاراسکوپی قرار بگیرند.

از کاربردهای مهم این تکنیک درمانی نوین می توان به ارزیابی علت ناباروری در زنان و نهایتاً درمان آن اشاره کرد.

کسانی که دچار درد و ناراحتی زیاد هنگام قاعدگی هستند یا هنگام رابطه جنسی و بعد از آن دردی مزمن و تشدید شونده را تجربه می کنند می توانند تحت جراحی لاپاراسکوپی قرار بگیرند.

اگر بر اثر ابتلا به آندومتریوز هنگام دفع مدفوع یا دفع ادرار وجود خون و درد زیادی را تجربه می کنید یا اندام های داخلی دچار چسبندگی شده باشد می توان از روش های کم تهاجم مانند لاپاراسکوپی برای درمان این عوارض استفاده نمود.

متخصصان معتقدند که روش های کم تهاجم مانند دارو درمانی و هورمون درمانی از جمله راهکارهای موثر برای بهبود آندومتریوز است.

اگر این تکنیک ها با نتایج مثبت و موثر همراه نباشد اقدام بعدی برای درمان آندومتریوز، لاپاراسکوپی است.

هدف از لاپاراسکوپی آندومتریوز چیست؟

درصد قابل توجهی از بیماران مبتلا به آندومتریوز در مراحل خاصی از درمان اگر دچار گسترش بیماری شوند با صلاح پزشک تحت جراحی لاپاراسکوپی قرار می گیرند.

لاپاراسکوپی یک روش درمانی موثر و کم خطر است، قطعاً بیماران در مورد انجام این فرایند درمانی نگرانی زیادی نخواهند داشت.

ضمن اینکه مراقبت های قبل و بعد از این جراحی باید به درستی رعایت شود تا مبادا همین روش کم تهاجم به دردسر بزرگ و طولانی مدت تبدیل شود.

مهمترین هدف از انجام جراحی لاپاراسکوپی برای درمان آندومتریوز برداشتن کیست آندومتریوز تخمدانی و ضاعات عمیق اندومتریوزی در لگن و اصلاح آناتومی لگن می باشد.

این ضایعات اغلب در داخل لگن ایجاد می شود و با علائمی مثل درد شکم، درد زیر شکم هنگام سیکل ماهانه، ناراحتی و دردهای شدید در روابط جنسی همراه است.

حتی در موارد زیادی دیده می شود که این ضایعات اندومتریوز اغلب باعث مشکلات گوارشی و مشکلاتی مثل ناباروری در زنان خواهد شد.

این افراد می توانند برای از بین بردن اندومتریوز و تاثیر بهبود این بیماری بر کیفیت زندگی تحت جراحی لاپاراسکوپی قرار گرفته و این درمان ضروری و کاربردی را با سهولت زیاد انجام دهند.

با توجه به مهمترین علل موثر بر اندومتریوز متخصصان می توانند علاوه بر از بین بردن بافت اندومتریوز اقدام به درمان مشکلات اصلی و ریشه بیماری کنند.

در مواردی ممکن است هورمون ها باعث ایجاد آندومتریوز شوند در نتیجه متخصصان می‌توانند در کنار هورمون درمانی و برقراری تعادل در بدن با انجام جراحی لاپاراسکوپی بافت های نابجا را در اندام های شکمی و لگن پاکسازی کرده و شرایط را برای بهبود این بیماری فراهم می سازند.

گاهی اوقات اندومتریوز در محل زخم ها و اسکارهای ناشی از جراحی اتفاق می افتد، از قبیل حال برش سزارین یا برش های لاپاراسکوپی یا در برش های واژن در زایمان طبیعی هم می تواند ایجاد بشود.

در این موقعیت جراحی لاپاراسکوپی شرایطی را ایجاد می کند که پزشک بتواند ترمیم و اصلاح بافت های آسیب دیده را انجام داده و قطعاً شرایط برای گسترش آندومتریوز یا تکرار این بیماری بعد از درمان فراهم نخواهد شد.

مزایای لاپاراسکوپی برای آندومتریوز

جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز مناسب‌ترین روش برای درمان بافت آندومتریوز می باشد، به دلیل اینکه نسبت به انواع روش‌های درمان آندومتریوز مزایای زیادی دارد.

اولین مزیت این روش این است که مانند سایر روش‌های جراحی، نیازی به برش یا باز کردن شکم نیست. در این روش فقط چند سوراخ کوچک برای ورود دوربین ایجاد می‌شود.

این روش یک روش تشخیصی درمانی می باشد یعنی به طور همزمان با تشخیص بیماری می توان اندومتریوز را درمان کرد.

تشخیص در این روش بسیار دقیق است، زیرا از دوربین‌های بسیار دقیقی استفاده می‌شود.

در جراحی لاپاراسکوپی، هیچ کدام از اندام‌های داخل و اطراف شکم دستکاری نخواهد شد و آسیبی وارد نمی‌شود، پس درد بعد از لاپاراسکوپی بسیار کمتر خواهد بود.

از دیگر مزایای لاپاراسکوپی اندومتریوز می‌توان به مواردی همچون درد کمتر، دوره نقاهت کوتاه‌تر، کاهش عفونت و …اشاره نمود.

آیا لاپاراسکوپی اندومتریوز خطرناک است؟

به طور کلی جراحی لاپاراسکوپی یک روش درمان موثر است و دکتر عاطفه گرگین می تواند با کمترین میزان آسیب به بافت های سالم بدن امکان رشد بیشتر آندومتریوز را به حداقل رسانده و بافت های درگیر با این بیماری را به خوبی پاکسازی می کنند.

باید توسط افرادی که مهارت کافی جهت جراحی های لاپاراسکوپی پیشرفته دارند انجام بشود.

گاهی اوقات ممکن است افراد بر اثر سهل انگاری در دوره نقاهت یا هرگونه اختلال در عملکرد پزشک دچار عفونت در ناحیه برش شوند.

اگر پزشک اقدامات موثر و کاربردی را در جراحی لاپاراسکوپی رعایت نکند ممکن است اندام های داخلی شکم یا اطراف آن آسیب ها مختلف را متحمل شوند.

احتمال خونریزی در جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز بسیار کم است، مگر اینکه پزشک بخواهد بخش های مختلفی را ترمیم کرده و هر چقدر که روند جراحی پیچیده تر باشد احتمال خونریزی افزایش پیدا می کند.

آماده سازی قبل از جراحی لاپاراسکوپی اندومتریوز

قبل از لاپاراسکوپی، ابتدا لازم است برای بررسی وضعیت عمومی خود به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است به شما دستور داده شود که حداقل هشت ساعت قبل از عمل چیزی نخورید و ننوشید تا از نفخ جلوگیری شود.

بیشتر لاپاراسکوپی‌ها سرپایی هستند. این بدان معناست که نیازی به بستری شدن در کلینیک یا بیمارستان ندارید.

با این حال، اگر عوارضی وجود داشته باشد، ممکن است لازم باشد مدت بیشتری بستری شوید.

اگر پزشک شما دارویی برای تخلیه کامل روده‌ها تجویز کرده است، باید آن را به طور کامل مصرف کنید. در نهایت، بهتر است قبل از عمل با پزشک خود مشورت کنید و تمام توصیه‌های او را به دقت دنبال کنید.

دوش گرفتن درست قبل از عمل ممکن است باعث شود احساس راحتی بیشتری داشته باشید.

لاپاراسکوپی اندومتریوز چگونه انجام می شود؟

بسیاری از بیمارانی که به آندومتریوز مبتلا هستند نیاز است که در مراحلی از درمان تحت جراحی لاپاراسکوپی قرار بگیرند.

لاپاراسکوپی به عنوان یک روش استاندارد برای مشاهده لگن و اثبات تشخیص قطعی و درمان اندومتریوز مورد استفاده قرار می گیرد.

به یاد داشته باشید که لاپاراسکوپی نباید همزمان با هورمون درمانی یا سه ماه بعد از آن انجام شود.

نکته قابل توجه در مورد لاپاراسکوپی تشخیصی این است که احتمال ایجاد عوارض جزئی در بیماران حدود ۳ درصد است که ممکن است بعد از آن فرد دچار تهوع و درد شود.

احتمال وجود خطرات و عوارض بزرگ تر نیز وجود دارد اما بسیار محدود است، به ندرت اتفاق می افتد که فرد بعد از لاپاراسکوپی آندومتریوز دچار سوراخ شدن روده یا آسیب های عروقی شود.

اگر چه این روش در کنار ایمنی بسیار بالایی که دارد کم تهاجم محسوب می شود اما در این مورد عملکرد پزشک بسیار مهم است.

برای انجام لاپاراسکوپی آندومتریوز در مرحله تشخیص و درمان پزشک ابتدا چندین برش بسیار کوچک را در سطح شکم اعمال کرده و دستگاه لاپاراسکوپ را به بخش مورد نظر هدایت می کند.

این دستگاه منعطف و باریک مجهز به دوربین و نور است و متخصصان می توانند از طریق مانیتور تصاویر واضح و کاملاً جزئی را از اندام های داخلی مشاهده کرده و در صورت تشخیص بیماری در همان لحظه اقدام به درمان آندومتریوز می کنند.

مراقبت های بعد از جراحی لاپاراسکوپی اندومتریوز

برای اینکه جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز به بهترین شکل ممکن انجام شود و از عوارض احتمالی قبل و بعد از آن جلوگیری شود، رعایت برخی نکات ضروری می باشد.

پس از جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز، کادر پرستاری علائم حیاتی بیمار را کنترل می‌کنند.

در برخی موارد، ممکن است چند ساعت پس از عمل مرخص شوید. در بعضی موارد، امکان دارد مجبور شوید یک یا دو شب در بیمارستان بستری شوید.

علاوه بر این، بیماران تا زمانی که اثرات بیهوشی کاملاً از بین نرفته و نتوانند خودشان به دستشویی بروند، از بیمارستان مرخص نمی‌شوند.

از همسر، یکی از اعضای خانواده یا دوست خود بخواهید که شما را به خانه برساند و بعد از عمل در کنار شما بماند.

پس از جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز، ممکن است درد مزمن در اطراف ناف خود احساس کنید یا شکمتان کبود شود.

از سوی دیگر، نفخ شکم باعث درد در قفسه سینه، کمر و شانه‌ها می شود. همچنین ممکن است در پایان روز احساس حالت تهوع داشته باشید.

بیهوشی عمومی می‌تواند باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ شود.

ایده خوبی است که برای رفتن به خانه با ماشین، یک کیسه یا سطل زباله همراه داشته باشید.

ممکن است به شما دستور داده شود که تا ۴۸ ساعت پس از لاپاراسکوپی دوش نگیرید یا حمام نکنید تا محل برش بهبود یابد.

باتوجه به نوع جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز، امکان دارد از شما خواسته شود که روزها یا هفته‌ها استراحت بکنید.

پس از ترک بیمارستان، حدود ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد تا بهبود یابید.

توصیه می‌شود مدتی مرخصی بگیرید زیرا نمی‌توانید به مدت ۱ تا ۲ هفته به فعالیت‌های معمول خود بازگردید.

باید به مدت دو هفته از رابطه جنسی خودداری کنید. اگر رحم شما برداشته شده باشد، این مدت ممکن است بیش از ۶ هفته طول بکشد.

اگر قصد بچه‌دار شدن دارید، می‌توانید پس از جراحی، بنا به صلاحدید جراح، این کار را انجام دهید.

عوارض جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز

جراحی لاپاراسکوپی آندومتریوز یک درمان ایمن و کم‌تهاجمی است، اما برای دستیابی به نتایج مطلوب باید توسط یک پزشک ماهر و باتجربه انجام شود.

در غیر این صورت، بیمار ممکن است عوارض مختلفی را تجربه کند. به عنوان مثال، عفونت در نواحی برش، آسیب به اندام‌های داخلی شکم و نواحی اطراف آن و خونریزی شدید پس از جراحی از جمله خطرات احتمالی هستند.

علاوه بر این، ممکن است عوارض دیگری نیز در حین یا بعد از عمل رخ دهد.

لاپاراسکوپی نسبتاً بی‌خطر است، اما مانند هر عمل دیگری، عوارض بالقوه‌ای نیز وجود دارد.

شایع‌ترین خطرات شامل عفونت مثانه پس از جراحی است. در برخی موارد امکان دارد چسبندگی ایجاد شود، در موارد شدید، هماتوم می‌تواند در محل برش ایجاد شود.

جدی‌ترین خطرات مرتبط با لاپاراسکوپی، آسیب به رگ خونی یا سایر اندام‌ها مانند معده، روده یا مثانه است.

نادرترین عوارض شامل ترومبوز وریدی و احتباس ادرار پس از عمل است. اگر پس از جراحی تب بالا یا درد شدید، تورم یا قرمزی دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.