هیستروسکوپی چیست؟

هیستروسکوپی نوعی روش تشخیصی جهت بررسی حفره رحم در مواردی از قبیل خونریزی غیرطبیعی رحم، پولیپ های رحم، فیبروهای داخل حفره رحم، خروج آی یو دی، خروج بقایای حاملگی است. 

برای انجام این روش تشخیصی از ابزاری به نام هیستروسکوپ استفاده می شود که لوله ای نازک است و در انتهای آن دوربین قرار می گیرد. 

هیستروسکوپی با بیهوشی عمومی انجام می شود اما معمولاً نیازی نیست که در بیمارستان بستری شوید و با مراقبت چند ساعته می توانید بعد از این اقدام تشخیصی به خانه بازگردید. 

انواع هیستروسکوپی

هیستروسکوپی در دو نوع تشخیصی و درمانی انجام می شود توضیحات تکمیلی آنها با هم مرور می کنیم:

هیستروسکوپی تشخیصی

برای تشخیص مشکلات رحمی و بررسی اختلالاتی مثل ناباروری، بررسی خونریزی های غیر طبیعی هیستروسکوپی تشخیصی انجام می شود. 

این تکنیک تشخیصی می تواند همراه با دیگر تکنیک ها مثل لاپاراسکوپی یا قبل از روش هایی مانند اتساع و کورتاژ مورد استفاده قرار داد.

هیستروسکوپی درمانی

این تکنیک برای درمان و اصلاح برخی بیماری ها و ناهنجاری های رحمی انجام می شود.

اگر در روند هیستروسکوپی تشخیصی وضعیت غیر طبیعی اعلام شود، هیستروسکوپی درمانی به طور همزمان انجام می شود تا از جراحی دوم جلوگیری نمایند. 

در طی هیستروسکوپی درمانی ابزارهای کوچکی برای اصلاح شرایط غیر طبیعی مورد استفاده قرار می گیرند و با ورود آنها به رحم دکتر عاطفه گرگین می تواند اقدامات درمانی را انجام دهد.

بررسی کاربردهای هیستروسکوپی

متخصصین فعال در حوزه زنان معتقدند که برای تشخیص و درمان هرگونه بیماری مهم است که ابتدا روش های تشخیصی را انجام دهند تا بعد از بررسی علت آسیب بهترین اقدام درمانی را انجام پذیرد. 

در روش درمان ناباروری و یا ناهنجاری رحمی، پولیپ رحم، فبروم داخل حفره رحم، خروج آی یو دی، خروج بقایای حاملگی وسایر مشکلات داخل رحمی هیستروسکوپی جایگاه ویژه ای دارد که برای شناسایی موارد خاص کاربرد خواهد داشت:

پولیپ رحم و فیبروم های رحمی

پولیپ و فیبروم رحم از جمله اختلالات شایعی هستند که ممکن است بانوان تجربه کنند.

اما برای تشخیص یا درمان و از بین بردن این توده ها می‌توان این جراحی  را انجام داد که هم به عنوان روش تشخیصی و هم اقدام درمانی شناخته می شود.

مشکلات آندومتر

آندومتر لایه داخلی رحم است که ممکن است با مشکلاتی مثل چسبندگی یا سندروم آشرمن مواجه شود. 

برای تشخیص چنین آسیب هایی انجام هیستروسکوپی یک اقدام موثر است کسانی که به سندروم آشرمن مبتلا هستند قسمتی یا کل آندومتر را از دست می دهند که می تواند باعث تغییر در الگوی قاعدگی، باروری و چسبندگی رحم شود. 

متخصصان می توانند برای شناسایی هر کدام از این آسیب ها و درمان آنها هیستروسکوپی را انجام دهند.

تشخیص ناهنجاری های رحمی

وجود هرگونه اختلال یا ناهنجاری در رحم آسیب ها و مشکلات زیادی در پی دارد ضمن اینکه ممکن است این آسیب ها به طور مادرزادی وجود داشته باشند. 

برای این اختلالات می توان هیستروسکوپی را انجام داد و رحم تک شاخ، رحم دوشاخ و سپتوم در رحم ارزیابی می شود.

خونریزی غیر طبیعی رحم

پزشکان برای بررسی علت خونریزی شدید یا طولانی در قاعدگی و هرگونه خونریزی غیر طبیعی رحم وخونریزی های بین دوره های قاعدگی و بعد از یائسگی از روش هیستروسکوپی استفاده خواهند کرد.

مراقبت های بعد از هیستروسکوپی

اکثر بانوان بعد از انجام هیستروسکوپی می توانند مانند قبل فعالیت های شخصی و روزانه خود را بدون محدودیت انجام دهند. 

اما ترجیح بر این است که حتماً تا پایان روز استراحت کنید و از انجام فعالیت غیر ضروری بپرهیزید. 

نکته قابل توجه این است که استفاده از بیهوشی عمومی باعث می شود تا بانوان چند ساعتی بعد از این روش تشخیصی و تا زمانی که اثر دارو از بین می رود استراحت بیشتر ضروری خواهد بود. 

در این شرایط محدودیت غذایی وجود ندارد و می توانید تغذیه طبیعی و روزانه خود را از سر بگیرید. 

ممکن است بعد از جراحی هیستروسکوپی انقباضات رحمی و دردهای مشابه دوران پریود را تجربه کنید یا حتی برای چند روز لکه بینی و خونریزی غیر طبیعی واژن را داشته باشید. 

این موارد کاملاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد اما در صورتی که خونریزی و درد هر لحظه تشدید می شود به پزشک اطلاع دهید. 

از دیگر مراقبت های بعد از هیستروسکوپی اجتناب از رابطه جنسی به مدت دو تا سه هفته است.

البته نمی توانید روابط را تا پایان خونریزی و لکه بینی آغاز کنید زیرا احتمال ایجاد عفونت وجود دارد و برای مراقبت بیشتر مهم است که این نکته رعایت شود.

احتمالاً بعد از انجام هیستروسکوپی دردی مشابه با قاعدگی اتفاق می افتد.

ممکن است تغییر در عملکرد دستگاه گوارش و وجود گاز موجود در روده ها دردآور شوند و مدت زمانی طول می کشد تا شرایط بدن به حد نرمال برسد. 

طبق توصیه پزشک می توانید تا ۲۴ ساعت با وجود این چنین دردهایی از مسکن استفاده کنید. 

مصرف ایبوپروفن یا دیگر داروهای ضد درد که معمولاً در این شرایط کمک کننده است را با نظر پزشک می توانید استفاده نمایید. 

بعد از هیستروسکوپی استفاده از تامپون مجاز نیست برای جلوگیری از عفونت می توانید در پریودهای بعدی به جای تامپون از پدهای بهداشتی استفاده کنید. 

دوش گرفتن بعد از هیستروسکوپی مانعی ندارد اما از اونجایی که داروی بیهوشی حالتی مثل سرگیجه و ضعف شدید را ایجاد می کند.

بهتر است که برای حمام کردن در روزهای ابتدایی از دیگر افراد کمک دریافت کنید. 

مراقب تغذیه خود باشید، بعد از انجام این عمل مصرف غذاهای مقوی و نوشیدن آب و مایعات کافی به عملکرد بهتر بدن کمک می کند و نباید در این دوره به هیچ عنوان از نوشیدنی های حاوی الکل استفاده نمایید.

عوارض هیستروسکوپی

مهم است که هیستروسکوپی توسط متخصصان با تجربه و در مراکز مجهز انجام شود.

در موارد محدودی ممکن است افراد با عوارض این تکنیک تشخیصی مواجه شوند که از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب تصادفی به رحم

چنین آسیبی چندان رایج نیست اما متخصصان تلاش می کنند تا همواره از بافت رحم و بافت های مجاور به خوبی محافظت کنند.

در صورتی که این اتفاق نادر رخ دهد نیاز است که جراحی های ترمیمی نیز انجام پذیرد.

خونریزی بیش از حد در حین یا بعد هیستروسکوپی

خونریزی ناشی از هیستروسکوپی از جمله عوارض معمول بعد از هیستروسکوپی است.

معمولاً چند ساعت بعد از جراحی از بین می رود در صورت نیاز متخصصان برای مهار این عارضه دارو درمانی را آغاز می کنند.

عفونت رحم

یکی دیگر از دیگر عوارض هیستروسکوپی عفونت است که باعث ایجاد ترشحات بدبو از واژن شده و ممکن است تب و خونریزی شدید را به همراه داشته باشد.

چنین آسیبی با مصرف دوره کوتاه آنتی بیوتیک برطرف و درمان می شود.

احساس ضعف

بعد از هیستروسکوپی حس ضعف و بی حالی شدید کاملاً طبیعی است.

ممکن است بانوان بعد از انجام این تکنیک تشخیصی دچار ضعف شدید شوند که احتمالاً نشات گرفته از تزریق داروی بیهوشی است.

مزایای هیستروسکوپی

با توجه به گسترش آسیب ها و بیماری های رحمی مهم است که بانوان به موقع تحت درمان قرار بگیرند و پیش از شروع درمان های تخصصی سایر روش های تشخیصی را برای ارزیابی بیماری های خاص انجام دهند. 

برای بررسی مشکلات رحمی، هیستروسکوپی یک روش موثر و کاربردی شناخته می شود، از مهمترین مزایای این روش می توان به کوتاه بودن دوره نقاهت اشاره کرد. 

ضمن اینکه در این تکنیک تشخیصی و درمانی کمترین میزان عوارض اتفاق می افتد و با کاهش احتمال عفونت می توان از سلامت بیماران محافظت نمود. 

در روند انجام این عمل نه تنها می توانند بیماری های رحمی را تشخیص دهند بلکه امکان درمان برخی ناهنجاری های رحمی و انواع بیماری ها همزمان با تشخیص وجود دارد. 

کلیه خدمات مربوط به ناباروری و درمان آن در روند عمل هیستروسکوپی انجام می پذیرد. 

امروزه این تکنیک تخصصی با مجهزترین دستگاه های پزشکی انجام شده و بانوان می توانند با این روش با کمترین میزان آسیب، عوارض و هزینه به درمان بیماری های رحمی کمک کنند.